Ders İçeriği
Günümüzde kitaplar vasıtasıyla öğrenilen hadislerin bir zamanlar râviler aracılığıyla öğretildiği ve onlar vesilesiyle de kayıt altına alındığı bilinmektedir. Peygamber Efendimiz’in (sav.) vefatından İmam Buhâri gibi meşhur muhaddislerin dönemine kadar rivayet ilminin geçirdiği evreleri ve rivayetlerin nasıl korunduğunu inceleyen hadis dersleri bu süreci irdelemekle birlikte Kütüb-i Sitte gibi temel kaynakların da günümüze geliş aşamalarını konu edinir. Bu dersler aracılığıyla hadis ilmine dair temel kavramlar öğretilirken hadislerin tarihi seyri de gösterilmeye çalışılır.
1. Hafta
Hadis İlmine Dair Temel Kavramlar: Hadis, Sünnet, Râvi, Rivâyet
2. Hafta
Rivayet İlmi: Sahabe ve Tabiîn Tabakaları ve Hadislerin Tahammül ve Edası
3. Hafta
Temel Hadis Eserlerinin Oluşumu: Kütüb-i Tis’a ve Öncesindeki Hadis Kitapları/Cüzleri
4. Hafta
Hadis Rivayetinden Kitap Rivayetine: Kütüb-i Tis’a Eserlerinin Rivâyeti
5. Hafta
Hadis Usulü ve Terimleri: Sahih-Hasen-Zayıf-Mevzû
6. Hafta
Râvilerin Güvenilirliği: Cerh-Ta’dil İlmi ve İsnad Analizleri
7. Hafta
Bilgi Düzeyi Açısından Hadis: Mütevâtir-Ahad Hadisler
8. Hafta
Kurân-ı Kerim ve Hadis: Hadislerin Kurân-ı Kerim’e Karşı Durumu ve Hadislerin Sayısı
9. Hafta
Diğer İlimlere Kaynaklık Açısından Hadisler: Hadisin Kelam ve Fıkıh İlmiyle İrtibatı
10. Hafta
Genel Değerlendirme
Derste Takip Edilecek Metinler
- Hadis Tarihi, Bekir Kuzudişli
- Hadis Tarihi ve Usulü, Anadolu Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi Yayını
- Hadis Usulü, Ahmet Yücel
İleri Okumalar ve Kaynakça
- “Hadis” (Maddesi), Diyanet İslam Ansiklopedisi, Yaşar Kandemir
- Hadis, Anadolu Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi Yayını
- Hadis Tarihi ve Usulü, Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi Yayını
- Hadis Istılahları Sözlüğü, Abdullah Aydınlı
- Sünnetin Değeri ve Bağlayıcılığı, M. Taki Osmânî
- İslâm’ın Yolu: Sünnet, Murteza Bedir
- Hadis Rivayetinde Bağlam Sebebü îradi’l-hadîs, Bekir Kuzudişli
- Hadis Istılahlarının Doğuşu ve Gelişimi, Ahmet Yücel
- Sünnet-Vahiy İlişkisi, Mustafa Genç
- Sünnetin Tespiti, Accâc el-Hatib
- Hadise Bütüncül Bakış, Selçuk Coşkun
- İlk Dönem Hadis-Rey Tartışmaları (Şeybani Örneği), Mehmet Özşenel
- Peygamberlik ve Hz. Muhammed’in Peygamberliği, Erdinç Ahatlı
- Hadis Araştırmaları, Selahattin Polat
- Çağdaşlaşma ve Hadis Tartışmaları, İbrahim Hatiboğlu
- Hadis Günlüğü, Zekeriya Güler
- Sahih-i Buharî Muhtasarı Tecrid-i Sarih Tercemesi ve Şerhi, Babanzâde Ahmed Naîm